Sevenleri ayırıyor belki, evet. Fakat Korinth Kanalı‘nın bir de birleştirdikleri var. Dönemin (ki bu dönem dediğim 17. yy oluyor) yük gemilerinin Ege Deniz’inden İyonya Denizi’ne yolculuklarını daha da kısaltmak amaçlanmış.
Bu sebeple de Saron Körfezi ile Korinth Körfezi, sonradan yapılan Korinth Kanalı ile birleştirlmiş.
Nasıl ama? Yunanistan’ın Mega Projesi. Üstelik bu bahsettiğim sene ise 1881. Peki ama acıklı hikaye nerede?
OSMANLI’DAN BAĞIMSIZLIĞI ALINCA KÖPRÜ YAPALIM DEMİŞLER
Her ne kadar Korinth Kanalı’nın yapımına 1881 yılında başlanılmış olsa da fikir ilk olarak 1830 yılında çıkmış. 25 Mart 1821 yılında Osmanlı’dan bağımsızlığını ilan eden Yunanistan‘a bir devlet adamı gerekiyor haliyle. İşte bu noktada ülkeyi 1827-1831 yılları arasında Ioannis Kapodistrias yönetiyor.
Ve bu devlet adamı, 1830 yılında Korinth kanalının yapımı için ilk fikri ortaya atan kişi olarak da tarihe geçiyor. Bakın hep beraber tarih sayfalarından alınan bu bilgiyi okuyor mesela : ) Neyse fazla uzatmayayım. Bu Ioannis bey, bir fransız mühendisten fiyat teklifi alıyor. Fakat o da ne: 40 milyon altın! Ioannis bey de ülkeyi daha yeni yeni ayaklandıracak. Bu bütçeyi veremediği için projeyi durduruyor.
SÜVEYŞ KANALI AÇILINCA YUNANLAR GAZA BASIYOR
1869 yılında Süveyş kanalının açılması, Korinth kanalı projesine start verilmesi için yunanları hareketlendiriyor. 1880 yılında proje tamamlanıyor ve 1881 yılında 1. Kral Yorgo’nun da imzasıyla Société Internationale du Canal Maritime de Corinthe, ihaleyi 99 yıllığına alıyor.
ŞİRKET 8 YIL DAYANABİLİYOR
İhaleyi alan şirketin sahibi Macar István Türr, 8 yıllık çalışmanın ardından şirketin nakit kaynaklarını tükettiğini ve iflas bayrağı çektiğini belirtiyor. Korinth Kanalı’nın geleceği bir kez daha belirsizleşiyor.
Fakat 1890 yılında Korinth Kanalı’nın projesi bir yunan şirketine veriliyor ve toplamda 11 yıllık bir çalışmadan sonra Korinth Kanalı 25 Temmuz 1893 yılında hizmete açılıyor.
KORİNTH KANALINA PLANLAMA HATASI
Şimdi efendim projeyi bitiren bu yunan şirketi vardı ya hani. Heh. İşte bu arkadaşlar planlamayı yaparken bir durumu gözden geçirmiyorlar. Korinth Kanalı’nın hayata geçirilmek istenirken hedeflenen, büyük yük gemilerinin yolunu kısaltıp geçiş ücreti almak. E haliyle bu yük gemileri de hacim ve cisim olarak oldukça büyükler.
Fakat gemilerin büyüklüğü gözden kaçmış olacakki kanal olması gerektiğinden daha dar şekilde inşa edilmiş. Bu sebepten de Yunanistan’ın ilgisini çekmek istediği bu gemiler, hareket kabiliyetlerinin sınırlı olmasından ve geçiş esnasında zarar gördükleri için Korinth Kanalı’nı hiç ama hiç tercih etmemişler.
Yıllık 4 milyon tonluk bir geçiş hedefi koyan Yunanistan, bunun sadece yarım milyonunu elde edebilmiş. Zarar bak. Yunanistan bu zamanlardan batmış herhal.
KORİNTH KANALINA BİR KEZ DAHA RÖTUŞ
E bakmışlar kanalın bu hali hiç bir işe yaramıyor. Mecbur genişletilecek. Spatula ile kazır gibi kanalın her iki tarafı traşlanarak genişletilme başlanmış. Fakat bu traşlama esnasında anakaradan kopan kayalar kanala düştüğü için 1893 ve 1940 yılları arasında Korinth Kanalı belli aralıklarla toplamda 4 yıl kapalı kalmış. Kanalın çektiği çileye bak.
BU SEFER DE NAZİLER KANALI BOMBALIYOR
Korinth Kanalı için bir şarkı seçelim desem bence en iyi tercih: “Çekmediğim dertler, çile kalmadı” olurdu. İkinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile Doğu’ya doğru ilerleyen Naziler’in yeni durağı Yunanistan oldu. İngilizler ile aynı safta yer alan Yunanistan’a yardım gitmesin diye Nazi uçakları Korinth Kanalını bombalıyor ve böylece de gemi geçişlerini engelliyor.
GÜZEL GÜNLER GÜNEŞLİ GÜNLER GELDİ
İşte Korinth Kanalı’nın böylesi bir ilginç hikayesi bulunuyor. Hikayenin yanında ise bir de ilginç sayılara var. Örneğin Korinth Kanalı o kadar çalışmaların yapılmasına rağmen sadece tek bir hat/kanaldan oluşuyor. Mora yarımadası ve Yunanistan anakarasını birbirine bağlayan köprü ile deniz seviyesindeki yükseklik ise 91 metre. Bu körüden aynı zamanda araçların haricinde bir tren yolu bir de motorsiklet yolu bulunuyor.
Teknolojinin hızlı gelişmesi ile beraber günümüz gemilerini tahmin edebiliyorsunuz. Her ne kadar Korinth Kanalı ile 700 km tasarruf edebilseler de büyüdükçe büyüyen yük gemileri için artık pek cazibe merkezi değil. Bu sebepten günümüzde daha çok turistik amaçlı geçişler için tercih ediliyor.
